Abilify – tabletki (ulotka edukacyjna dla pacjenta)

1. Nazwa leku i postać

Abilify – tabletki doustne.

Dostępne warianty opakowań:

• Abilify tabletki 15 mg – 14 tabletek
• Abilify tabletki 15 mg – 28 tabletek
• Abilify tabletki 15 mg – 56 tabletek
• Abilify tabletki 30 mg – 56 tabletek

2. Substancja czynna

Aripiprazol – lek przeciwpsychotyczny (tzw. atypowy neuroleptyk), działający jako częściowy agonista receptorów dopaminowych D2/D3 i serotoninowych 5-HT1A oraz antagonista 5-HT2A.

3. Wskazania do stosowania

Abilify (aripiprazol) może być stosowany u osób dorosłych oraz – w wybranych wskazaniach – u młodzieży, zgodnie z decyzją lekarza. Typowe wskazania obejmują:

• Leczenie schizofrenii u dorosłych; u młodzieży od 15. roku życia na zlecenie specjalisty.
• Leczenie umiarkowanych do ciężkich epizodów maniakalnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej typu I u dorosłych; u młodzieży od 13. roku życia – zwykle krótkoterminowo (do 12 tygodni), zgodnie z zaleceniem lekarza.
• Zapobieganie nawrotom epizodów maniakalnych u dorosłych, którzy odpowiedzieli na leczenie aripiprazolem.

Zakres wskazań w Twoim przypadku określa lekarz po ocenie objawów i dotychczasowego leczenia.

4. Dawkowanie i sposób podawania

Stosuj lek dokładnie tak, jak zalecił lekarz. Nie zmieniaj dawki ani nie przerywaj leczenia bez konsultacji.

Typowe dawkowanie u dorosłych

• Schizofrenia: zwykle 10–15 mg raz na dobę; dawka podtrzymująca często 15 mg/dobę. W razie potrzeby lekarz może dostosować dawkę (zwykle do maks. 30 mg/dobę).
• Epizody maniakalne (CHAD I): zazwyczaj 15 mg raz na dobę jako monoterapia lub w skojarzeniu (np. z litem/kwasem walproinowym). W razie potrzeby możliwe zwiększenie dawki do 30 mg/dobę.

Dawkowanie u młodzieży

Dawkę ustala lekarz. Często wymagane są mniejsze dawki początkowe i postać umożliwiająca drobne modyfikacje dawki. Nie wszystkie dostępne moce tabletek są odpowiednie do rozpoczynania terapii u młodzieży.

Sposób podawania

• Przyjmuj raz na dobę, o stałej porze, z posiłkiem lub niezależnie od niego.
• Tabletki popij wodą; nie krusz, jeśli lekarz nie zaleci inaczej.
• W przypadku pominięcia dawki: przyjmij jak najszybciej, chyba że zbliża się pora kolejnej – nie stosuj dawki podwójnej.

Szczególne grupy pacjentów

• Osoby starsze, zaburzenia czynności wątroby lub nerek: dawkę dobiera lekarz z zachowaniem ostrożności.

Przedawkowanie

W razie przyjęcia zbyt dużej dawki natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub zadzwoń na numer alarmowy. Objawy przedawkowania mogą obejmować senność, wymioty, szybkie bicie serca, spadki ciśnienia, zaburzenia ruchowe.

5. Działania niepożądane

Nie u każdego wystąpią działania niepożądane. Jeśli nasilenie objawów Cię niepokoi, skontaktuj się z lekarzem.

Częste (mogą dotyczyć więcej niż 1 na 100 osób)

• Niepokój ruchowy, akatyzja (niemożność usiedzenia w miejscu), drżenia, sztywność mięśni.
• Bezsenność, senność lub zawroty głowy, ból głowy.
• Nudności, wymioty, zaparcia, niestrawność.
• Zwiększenie masy ciała, zmęczenie.

Niezbyt częste/rzadkie, ale istotne

• Objawy pozapiramidowe (sztywność, spowolnienie ruchowe, drżenie).
• Podwyższenie poziomu cukru we krwi, zaostrzenie cukrzycy, rzadko kwasica ketonowa.
• Spadki ciśnienia przy wstawaniu, omdlenia.
• Drgawki (u osób predysponowanych), zaburzenia rytmu serca.
• Zaburzenia kontroli impulsów (np. patologiczne uprawianie hazardu, kompulsywne zakupy, objadanie się, zwiększony popęd seksualny) – jeśli zauważysz nowe, trudne do opanowania zachowania, powiedz lekarzowi.
• Myśli samobójcze – ryzyko zwiększone na początku leczenia lub przy zmianie dawki; w razie ich pojawienia zgłoś się pilnie po pomoc.
• Zespół neuroleptyczny złośliwy (wysoka gorączka, sztywność mięśni, zaburzenia świadomości) – stan nagły, natychmiast wezwij pomoc.
• U osób w podeszłym wieku z psychozą związaną z demencją: zwiększone ryzyko udaru i zgonu – ten lek nie jest przeznaczony w tym wskazaniu.

6. Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość (uczulenie) na aripiprazol lub którykolwiek składnik leku.

O poinformowaniu lekarza warto pamiętać w przypadku: chorób serca/układu krążenia, przebytych udarów, drgawek, cukrzycy lub stanu przedcukrzycowego, niskiego ciśnienia, uzależnienia od alkoholu/narkotyków, skłonności do zachowań impulsywnych, myśli samobójczych.

7. Interakcje z innymi lekami

Zawsze poinformuj lekarza i farmaceutę o wszystkich przyjmowanych lekach, także bez recepty i ziołowych.

Leki mogące zwiększać stężenie aripiprazolu (ryzyko nasilenia działań niepożądanych)

• Silne inhibitory CYP3A4: np. ketokonazol, itrakonazol, klarytromycyna, rytonawir.
• Inhibitory CYP2D6: np. chinidyna, fluoksetyna, paroksetyna.

Leki mogące zmniejszać skuteczność aripiprazolu

• Induktory CYP3A4: np. karbamazepina, fenytoina, ryfampicyna, ziele dziurawca.

Inne istotne interakcje i zalecenia

• Alkohol i inne leki działające na ośrodkowy układ nerwowy: mogą nasilać senność i zaburzenia koncentracji – unikaj.
• Leki obniżające ciśnienie: ryzyko nadmiernego spadku ciśnienia.
• Leki wydłużające odstęp QT: zachowaj ostrożność (ryzyko zaburzeń rytmu).
• Lit/kwas walproinowy: zwykle możliwe łączenie, lekarz może monitorować tolerancję.
• Duże ilości soku grejpfrutowego mogą wpływać na metabolizm leków – zachowaj ostrożność.

8. Uwagi dla pacjenta

• Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn: do czasu poznania reakcji organizmu unikaj prowadzenia; lek może powodować senność, zawroty głowy, zaburzenia widzenia.
• Ciąża i karmienie piersią: stosowanie w III trymestrze może wywołać u noworodka objawy pozapaleniowe/pozapiramidowe; aripiprazol przenika do mleka – porozmawiaj z lekarzem o najbezpieczniejszym rozwiązaniu.
• Kontrola masy ciała, cukru i lipidów: zalecane regularne pomiary oraz zdrowa dieta i aktywność fizyczna.
• Nawodnienie i przegrzanie: lek może zaburzać regulację temperatury; pij odpowiednią ilość płynów i unikaj przegrzewania.
• Nie przerywaj leczenia nagle bez konsultacji – możliwy nawrót objawów.
• Przechowywanie: w oryginalnym opakowaniu, poza zasięgiem dzieci, zgodnie z informacją na pudełku.
• Jeśli pojawią się nowe, trudne do opanowania impulsy lub zmiany zachowania, skontaktuj się z lekarzem.

9. Ostrzeżenie edukacyjne

Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie edukacyjny i nie zastępuje porady lekarza, farmaceuty ani pełnej Charakterystyki Produktu Leczniczego/ulotki dołączonej do opakowania. Nie podejmuj decyzji terapeutycznych bez konsultacji ze specjalistą. W razie nasilonych działań niepożądanych, objawów uczulenia (wysypka, obrzęk, duszność) lub myśli samobójczych – natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub wezwij pomoc.