Jaydess – system terapeutyczny domaciczny (wkładka hormonalna)
Informacja edukacyjna dla pacjenta o leku Jaydess. Treść nie zastępuje konsultacji z lekarzem.
1. Nazwa leku i postać
Jaydess – system terapeutyczny domaciczny (wkładka domaciczna z lekiem hormonalnym).
Warianty opakowań
- Jaydess system terapeutyczny domaciczny (13,5 mg) – 1 system
Jaydess to mały, elastyczny system uwalniający hormon bezpośrednio w jamie macicy przez okres do 3 lat.
2. Substancja czynna
Lewonorgestrel (ang. levonorgestrel).
System zawiera 13,5 mg lewonorgestrelu i uwalnia niewielkie dawki hormonu miejscowo w macicy.
3. Wskazania do stosowania
- Antykoncepcja długoterminowa (zapobieganie ciąży) do 3 lat.
Jaydess nie jest przeznaczony do leczenia obfitych miesiączek czy bólu miesiączkowego – w takich wskazaniach lekarz może rozważyć inne opcje.
4. Dawkowanie i sposób podawania
Jaydess zakłada i usuwa wyłącznie przeszkolony lekarz lub położna w warunkach ambulatoryjnych.
Kiedy zakłada się system
- Najlepiej w ciągu 7 dni od początku miesiączki (działa natychmiast).
- Po poronieniu w I trymestrze – zwykle od razu lub w ciągu 7 dni (po ocenie lekarza).
- Po porodzie – po całkowitym obkurczeniu macicy, zwykle nie wcześniej niż po 6 tygodniach.
- W innych dniach cyklu – może być konieczne stosowanie dodatkowego zabezpieczenia (prezerwatywa) przez 7 dni, zgodnie z zaleceniami lekarza.
Czas stosowania i wymiana
- Maksymalny czas działania: do 3 lat.
- Po 3 latach system należy usunąć lub wymienić na nowy podczas tej samej wizyty (ciągłość ochrony).
Po założeniu
- Możliwe są skurcze i ból podobny do bólu miesiączkowego w ciągu pierwszych dni – zwykle ustępują samoistnie.
- Wizyty kontrolne: zwykle po 4–12 tygodniach od założenia, a następnie zgodnie z zaleceniem lekarza (np. raz w roku) lub w razie dolegliwości.
Nie próbuj samodzielnie zakładać ani usuwać systemu.
5. Działania niepożądane
Jak każdy lek, Jaydess może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Część objawów ustępuje w ciągu pierwszych miesięcy.
Częste i bardzo częste
- Zmiany krwawień: plamienia, nieregularne lub przedłużające się krwawienia, rzadkie miesiączki lub ich brak.
- Bóle podbrzusza, skurcze, bóle pleców.
- Bóle głowy, trądzik, tkliwość piersi, nudności.
- Wydzielina z pochwy, zapalenie pochwy.
- Torbiele jajników (zwykle przemijające i bezobjawowe).
- Wahania nastroju, obniżenie nastroju; rzadziej depresja.
Niezbyt częste i rzadkie (poważne – wymagają pilnego kontaktu z lekarzem)
- Zakażenie narządów miednicy mniejszej (gorączka, ból podbrzusza, nieprzyjemna wydzielina).
- Wydalenie systemu (całkowite lub częściowe) – może osłabić ochronę przed ciążą.
- Przebicie ściany macicy podczas zakładania (perforacja) – ból, silne krwawienie; ryzyko zwiększone w okresie karmienia piersią i krótko po porodzie.
- Ciąża ektopowa (pozamaciczna) – jednostronny ból brzucha, krwawienie z pochwy, omdlenie.
- Reakcje nadwrażliwości.
W razie nasilonych lub niepokojących objawów natychmiast skontaktuj się z lekarzem.
6. Przeciwwskazania
- Ciąża lub podejrzenie ciąży.
- Aktywne zakażenie miednicy mniejszej lub nawracające stany zapalne narządów płciowych; zakażenie poporodowe lub po poronieniu w ciągu ostatnich 3 miesięcy.
- Ostre zakażenia dolnego odcinka dróg płciowych (np. zapalenie szyjki, rzeżączka, chlamydioza) do czasu wyleczenia.
- Nowotwór szyjki macicy lub trzonu macicy; nieprawidłowe, niewyjaśnione krwawienie z dróg rodnych.
- Wady macicy (w tym mięśniaki zniekształcające jamę macicy) uniemożliwiające prawidłowe założenie.
- Nowotwór piersi rozpoznany obecnie lub w przeszłości, podejrzenie nowotworów wrażliwych na progestageny.
- Ostra choroba wątroby lub guz wątroby.
- Nadwrażliwość na lewonorgestrel lub którykolwiek składnik systemu.
7. Interakcje z innymi lekami
Jaydess działa głównie miejscowo w macicy, dlatego ryzyko interakcji jest niewielkie. Mimo to poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Szczególna ostrożność przy lekach mogących wpływać na metabolizm hormonów (induktory enzymów wątrobowych), takich jak:
- Niektóre leki przeciwpadaczkowe (np. karbamazepina, fenytoina, fenobarbital).
- Leki stosowane w leczeniu gruźlicy i niektóre antybiotyki (np. ryfampicyna, ryfabutyna).
- Niektóre leki przeciwwirusowe (np. stosowane w zakażeniu HIV, HCV).
- Zioła zawierające ziele dziurawca.
Chociaż kliniczne znaczenie interakcji bywa ograniczone, lekarz oceni, czy Jaydess jest dla Ciebie odpowiedni i czy potrzebne jest dodatkowe zabezpieczenie.
Tampony i kubeczki menstruacyjne można zwykle stosować, ale należy zachować ostrożność podczas ich wyjmowania, aby nie pociągnąć za nitki systemu.
8. Uwagi dla pacjenta
- Jaydess nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (STI). W razie ryzyka zakażenia stosuj prezerwatywy.
- Sprawdzaj po każdej miesiączce, czy wyczuwasz nitki systemu w pochwie. Jeśli nie wyczuwasz nitek, wyczuwasz twardy plastik lub pojawił się ból/krwawienie – skontaktuj się z lekarzem i stosuj dodatkowe zabezpieczenie.
- Zgłoś się pilnie, jeśli wystąpią: silny ból brzucha, gorączka, nieprzyjemna wydzielina, nagłe bardzo obfite krwawienie, objawy ciąży lub omdlenia.
- Nieregularne krwawienia i plamienia są częste w pierwszych miesiącach. Zwykle z czasem słabną; u części pacjentek miesiączki mogą stać się bardzo skąpe lub zaniknąć.
- Ryzyko perforacji jest nieco większe podczas karmienia piersią i w pierwszych miesiącach po porodzie – przestrzegaj terminów kontroli.
- Usuwanie lub wymiana systemu powinna odbywać się w odpowiednim dniu cyklu lub z zabezpieczeniem dodatkowymi metodami, jeśli chcesz uniknąć ciąży – ustal to z lekarzem.
- Przed założeniem lekarz może zalecić badania (wykluczenie ciąży, zakażeń), ocenić kształt macicy i omówić najlepszy termin założenia.
- Poinformuj lekarza o wszelkich chorobach (zwłaszcza wątroby, nowotworach hormonozależnych, chorobach krwi), przebytych ciążach i porodach, lekach oraz alergiach.
9. Ostrzeżenie edukacyjne
Niniejszy materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej, diagnozy ani planu leczenia. O doborze metody antykoncepcji, wskazaniach, przeciwwskazaniach oraz terminie założenia i wymiany systemu Jaydess decyduje lekarz po indywidualnej ocenie. W razie jakichkolwiek wątpliwości lub działań niepożądanych skontaktuj się z lekarzem lub farmaceutą.