PKU Cooler – informacje edukacyjne dla pacjenta
Materiał informacyjny ma charakter edukacyjny i nie zastępuje konsultacji z lekarzem lub dietetykiem klinicznym.
1. Nazwa leku i postać
PKU Cooler 15 Red – płyn do picia (gotowy do spożycia), przeznaczony do stosowania doustnego.
Warianty opakowań:
- PKU Cooler 15 Red płyn (30 torebek x 130 ml)
Uwaga: PKU Cooler to żywność specjalnego przeznaczenia medycznego stosowana w diecie pacjentów z fenyloketonurią (PKU) i pokrewnymi zaburzeniami metabolizmu fenyloalaniny. Stosować pod nadzorem medycznym.
2. Substancja czynna
Mieszanina aminokwasów bez fenyloalaniny (preparat białkozastępczy), zwykle z dodatkiem witamin, składników mineralnych i innych składników odżywczych. Preparat jest przeznaczony do uzupełniania podaży białka bez zwiększania podaży fenyloalaniny.
Oznaczenie „15” w nazwie produktu zwykle odnosi się do zawartości ok. 15 g równoważnika białka w jednej torebce – sprawdź etykietę swojego opakowania, aby potwierdzić dokładne wartości.
3. Wskazania do stosowania
PKU Cooler stosuje się jako część diety ubogofenyloalaninowej u pacjentów z:
- fenyloketonurią (PKU),
- innymi postaciami hiperfenyloalaninemii wymagającymi ograniczenia podaży fenyloalaniny.
Produkt uzupełnia zapotrzebowanie na białko w formie mieszaniny aminokwasów pozbawionej fenyloalaniny i powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza lub dietetyka klinicznego.
4. Dawkowanie i sposób podawania
Dawkę ustala lekarz lub dietetyk indywidualnie, w zależności od wieku, masy ciała, tolerancji fenyloalaniny oraz aktualnych wyników badań.
Ogólne wskazówki:
- Zalecaną dzienną ilość preparatu zwykle dzieli się na 3–5 porcji w ciągu dnia.
- Przyjmuj w trakcie posiłku lub bezpośrednio po nim, aby poprawić tolerancję i wykorzystanie aminokwasów.
- Przed użyciem energicznie wstrząśnij torebkę. Najlepiej smakuje schłodzony.
- Po otwarciu wypij całą zawartość od razu. Niewykorzystaną porcję wyrzuć.
- Zadbaj o odpowiednie nawodnienie (popijaj wodą).
- Tylko do stosowania doustnego. Nie stosować pozajelitowo.
Pominięta porcja: przyjmij, gdy sobie przypomnisz, chyba że zbliża się pora następnej – nie podwajaj dawki.
5. Działania niepożądane
Jak każdy produkt żywnościowy specjalnego przeznaczenia medycznego, PKU Cooler może powodować działania niepożądane, zwłaszcza na początku stosowania lub przy zbyt dużej jednorazowej porcji:
- zgaga, uczucie pełności, wzdęcia, nudności, biegunka lub zaparcia,
- nieprzyjemny posmak lub odbijanie,
- ból głowy, sporadycznie zawroty głowy,
- rzadko reakcje nadwrażliwości (np. wysypka, świąd, obrzęk).
Przerwij stosowanie i skontaktuj się pilnie z lekarzem, jeśli wystąpią objawy reakcji alergicznej: wysypka uogólniona, obrzęk twarzy/warg/języka, trudności w oddychaniu.
Jeśli dolegliwości żołądkowo-jelitowe utrzymują się, poinformuj lekarza – konieczna może być modyfikacja porcji, częstości podawania lub rodzaju preparatu.
6. Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na którykolwiek składnik produktu (sprawdź listę składników na etykiecie).
- Brak wskazań do diety ubogofenyloalaninowej.
- Nie stosować jako jedyne źródło pożywienia, chyba że lekarz wyraźnie zaleci inaczej.
- Stosowanie u niemowląt i małych dzieci wyłącznie zgodnie z zaleceniem i pod ścisłym nadzorem specjalisty.
7. Interakcje z innymi lekami
Aminokwasy mogą wpływać na wchłanianie niektórych leków. Zachowaj ostrożność i poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach. Ogólne zalecenia odstępu czasowego (co najmniej 2 godziny, o ile lekarz nie zaleci inaczej):
- Lewotyroksyna – aminokwasy mogą zmniejszać wchłanianie; przyjmuj lewotyroksynę na pusty żołądek, a preparat białkozastępczy w innym czasie dnia.
- Levodopa – duże ładunki aminokwasów mogą konkurować o transport; rozdziel w czasie.
- Tetracykliny i fluorochinolony – możliwe zmniejszenie wchłaniania; zachowaj odstęp.
- Bisfosfoniany, żelazo, cynk – możliwe interakcje pokarmowe; stosuj rozdzielnie zgodnie z zaleceniem.
U osób stosujących sapropterynę (BH4) lub pegwaliase konieczne jest częstsze monitorowanie stężenia fenyloalaniny i ewentualne dostosowanie dawki preparatów białkozastępczych oraz podaży naturalnego białka.
8. Uwagi dla pacjenta
- Stosuj PKU Cooler wyłącznie jako element indywidualnie zaplanowanej diety ubogofenyloalaninowej.
- Regularnie wykonuj oznaczenia stężenia fenyloalaniny (i tyrozyny) we krwi – zakres i częstość badań ustala lekarz.
- Prowadź dzienniczek diety i spożycia preparatu; ułatwia to optymalizację dawki.
- Najlepszą tolerancję uzyskuje się po podziale dziennej ilości na kilka mniejszych porcji przyjmowanych z posiłkami.
- Higiena jamy ustnej: słodkie/kwasowe napoje mogą wpływać na szkliwo – po wypiciu przepłucz usta wodą i dbaj o regularne mycie zębów.
- Ciąża i karmienie piersią: wymagają szczególnie ścisłej kontroli stężeń fenyloalaniny i modyfikacji planu żywieniowego – skontaktuj się z ośrodkiem metabolicznym przed planowaną ciążą.
- Przechowywanie: w temperaturze pokojowej, z dala od słońca; nie zamrażać. Przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci.
- Nie podgrzewaj torebki w kuchence mikrofalowej. Nie używaj, jeśli opakowanie jest uszkodzone lub spuchnięte.
- Alergeny i skład: zawsze sprawdzaj aktualną etykietę producenta (skład może ulegać zmianom).
9. Ostrzeżenie edukacyjne
Niniejszy opis ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady lekarza ani dietetyka klinicznego. PKU Cooler jest żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego i powinien być stosowany wyłącznie pod nadzorem medycznym. W razie wątpliwości dotyczących dawkowania, składu, interakcji lub działań niepożądanych skontaktuj się ze swoim lekarzem prowadzącym/poradnią metaboliczną. W sytuacji nagłej lub przy objawach reakcji alergicznej wezwij pomoc (112/999).