Plavix 75 mg – ulotka edukacyjna dla pacjenta (klopidogrel)

Edukacyjna informacja o leku przeciwpłytkowym Plavix (klopidogrel) w dawce 75 mg. Sprawdź wskazania, dawkowanie, działania niepożądane, przeciwwskazania oraz interakcje.

1. Nazwa leku i postać

Plavix, tabletki powlekane 75 mg

Warianty opakowań dostępne na rynku (mogą się różnić w zależności od dystrybutora):

• Plavix tabl. powlekane 75 mg – 28 szt.

2. Substancja czynna

Klopidogrel (clopidogrel) – lek przeciwpłytkowy zmniejszający zlepianie płytek krwi i ryzyko powstawania zakrzepów. Jest to prolek, który ulega aktywacji głównie przez enzym CYP2C19.

3. Wskazania do stosowania

Plavix stosuje się u osób dorosłych w celu zapobiegania zdarzeniom zakrzepowym (zawał serca, udar niedokrwienny, zgon sercowo‑naczyniowy) w następujących sytuacjach:

• Przebyty zawał serca (od kilku dni do 35 dni wcześniej), przebyty udar niedokrwienny (od 7 dni do 6 miesięcy) lub rozpoznana miażdżyca tętnic obwodowych.
• Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI)/niestabilna dławica – zwykle w skojarzeniu z kwasem acetylosalicylowym (ASA).
• Zawał serca z uniesieniem ST (STEMI) – zwykle z ASA, z lub bez leków fibrynolitycznych.
• Migotanie przedsionków – u wybranych pacjentów, u których leczenie antagonistami witaminy K nie jest odpowiednie, lekarz może zalecić klopidogrel z ASA w profilaktyce udaru (zgodnie z aktualnymi zaleceniami klinicznymi).

Decyzję o włączeniu i czasie trwania terapii podejmuje lekarz na podstawie obrazu klinicznego i ryzyka krwawienia.

4. Dawkowanie i sposób podawania

Zawsze stosuj lek zgodnie z zaleceniem lekarza. Typowe schematy dla dorosłych:

• Dawka podtrzymująca: 75 mg raz na dobę (1 tabletka), niezależnie od posiłków, o stałej porze.
• Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia ST (NSTEMI): zwykle dawka nasycająca 300 mg (4 tabletki jednorazowo), następnie 75 mg raz na dobę + ASA. Czas leczenia zazwyczaj do 12 miesięcy (często 1–12 miesięcy).
• STEMI: zwykle dawka nasycająca 300 mg, następnie 75 mg raz na dobę + ASA; u osób w wieku >75 lat lekarz może pominąć dawkę nasycającą.
• Po zawale/udarze lub w chorobie tętnic obwodowych: 75 mg raz na dobę.

Sposób podawania: tabletki połykać w całości, popijając wodą. Nie kruszyć bez potrzeby.

Pominięcie dawki: jeśli od zwykłej pory minęło < 12 godzin – przyjmij tabletkę jak najszybciej i kolejną o zwykłej porze. Jeśli > 12 godzin – pomiń zapomnianą dawkę i przyjmij następną o zwykłej porze. Nie stosuj dawki podwójnej.

Przed planowym zabiegiem/chirurgią: zazwyczaj konieczne jest odstawienie klopidogrelu na 5–7 dni (po uzgodnieniu z lekarzem), aby ograniczyć ryzyko krwawienia.

Stosowanie u dzieci i młodzieży: nie zaleca się rutynowego stosowania (brak udowodnionej skuteczności w tej grupie).

5. Działania niepożądane

Jak każdy lek, Plavix może powodować działania niepożądane. Najważniejszym ryzykiem jest krwawienie.

Najczęstsze

• Łatwe siniaczenie, krwawienia z nosa, dłuższe krwawienie z ran.
• Ból brzucha, niestrawność, biegunka, nudności.
• Ból głowy, zawroty głowy.
• Wysypka, świąd.

Poważne (wymagają pilnego kontaktu z lekarzem)

• Krwawienia: smoliste stolce, krew w wymiocinach, krwioplucie, krwawienie z przewodu pokarmowego, krwotok wewnątrzczaszkowy (nagły silny ból głowy, zaburzenia mowy/widzenia, niedowład), krwiomocz.
• Małopłytkowość lub zaburzenia krwi: bladość, skłonność do siniaków, krwawienia z dziąseł, gorączka, infekcje – może wskazywać na ciężkie zaburzenia (np. neutropenia, pancytopenia).
• Trombotyczna plamica małopłytkowa (TTP): gorączka, wybroczyny, żółtaczka, splątanie, drgawki – stan nagły.
• Ciężkie reakcje alergiczne/ skórne: obrzęk twarzy/języka, trudności w oddychaniu, pokrzywka, pęcherzowe zmiany skórne (zespół Stevensa‑Johnsona, DRESS) – natychmiastowa pomoc medyczna.
• Zapalenie wątroby/ żółtaczka: ciemny mocz, żółte zabarwienie skóry/oczu, świąd uogólniony.

W razie niepokojących objawów przerwij stosowanie i skontaktuj się z lekarzem.

6. Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość (uczulenie) na klopidogrel lub którykolwiek składnik leku.
• Aktywne patologiczne krwawienie (np. czynna choroba wrzodowa, krwawienie wewnątrzczaszkowe).
• Ciężkie zaburzenia czynności wątroby.

Ostrożnie u osób z predyspozycją do krwawień (np. po niedawnych urazach, zabiegach, przy nadciśnieniu niekontrolowanym, w chorobie wrzodowej, przy zaburzeniach krwi).

7. Interakcje z innymi lekami

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, także dostępnych bez recepty i suplementach.

Leki zwiększające ryzyko krwawienia

• Antykoagulanty: warfaryna, acenokumarol, apiksaban, rywaroksaban, dabigatran, edoksaban.
• Inne leki przeciwpłytkowe: ASA, tikagrelor, prasugrel (skojarzenia tylko na zlecenie lekarza).
• NSAIDs (np. ibuprofen, naproksen), glikokortykosteroidy – wzrost ryzyka krwawienia z przewodu pokarmowego.
• SSRI/SNRI (np. sertralina, fluoksetyna, wenlafaksyna) – nasilenie skłonności do krwawień.

Leki wpływające na działanie klopidogrelu

• Silne/umiarkowane inhibitory CYP2C19 mogą osłabiać skuteczność: omeprazol, ezomeprazol, cimetydyna, flukonazol, ketokonazol, worykonazol, fluoksetyna, fluwoksamina. W razie potrzeby osłony żołądka zwykle preferuje się pantoprazol – decyzja należy do lekarza.
• Induktory (np. ryfampicyna) mogą zwiększać aktywację i ryzyko działań niepożądanych – wymagają kontroli.
• Opioidy (np. morfina) mogą opóźniać wchłanianie i początek działania klopidogrelu w ostrych stanach.

Unikaj samodzielnego łączenia leków bez konsultacji. Jeśli planujesz nowy lek (także ziołowy, np. dziurawiec zwyczajny), zapytaj lekarza lub farmaceutę.

8. Uwagi dla pacjenta

• Regularność: przyjmuj lek codziennie o tej samej porze. Nie przerywaj bez zgody lekarza.
• Krwawienia: poinformuj lekarza dentystę i innych specjalistów, że stosujesz klopidogrel. Zgłaszaj nietypowe krwawienia lub siniaki.
• Zabiegi: przed planową operacją/ekstrakcją zęba omów z lekarzem konieczność odstawienia (zwykle 5–7 dni wcześniej).
• Ciąża i karmienie piersią: stosowanie tylko gdy korzyści przeważają nad ryzykiem; karmienie piersią niezalecane podczas terapii – skonsultuj się z lekarzem.
• Wątroba/nerki: przy chorobach tych narządów konieczna jest ostrożność i kontrola.
• Genetyka CYP2C19: u tzw. „słabych metabolizerów” działanie leku może być słabsze; lekarz może rozważyć inne leczenie lub badanie genetyczne.
• Prowadzenie pojazdów: lek zwykle nie upośledza sprawności, jednak w razie zawrotów głowy zachowaj ostrożność.
• Styl życia: ogranicz alkohol (zwiększa ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego), dbaj o ochronę żołądka zgodnie z zaleceniem lekarza.
• Przechowywanie: w oryginalnym opakowaniu, w temp. pokojowej, poza zasięgiem dzieci.

9. Ostrzeżenie edukacyjne

Ten materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje konsultacji lekarskiej ani ulotki producenta. Nie stosuj Plavix (klopidogrelu) bez zalecenia lekarza i nie zmieniaj dawki samodzielnie. W przypadku objawów krwawienia, podejrzenia udaru, zawału, ciężkiej reakcji alergicznej lub TTP – natychmiast skontaktuj się z pogotowiem (112) lub udaj się do szpitala.