Trumenba — edukacyjna informacja dla pacjenta
Materiał informacyjny o szczepionce przeciw meningokokom grupy B. Treść ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarza ani oficjalnej ulotki dołączonej do opakowania.
1. Nazwa leku i postać
Trumenba — zawiesina do wstrzykiwań (szczepionka przeciw Neisseria meningitidis grupy B).
Warianty opakowań
- Trumenba, zawiesina do wstrzykiwań (0,5 ml) — 1 ampułko‑strzykawka 0,5 ml z igłą.
Szczepionka jest przeznaczona do podania wyłącznie przez wykwalifikowany personel medyczny.
2. Substancja czynna
Substancjami czynnymi są rekombinowane, lipidowane białka wiążące czynnik H (fHbp) podrodziny A i B> bakterii Neisseria meningitidis grupy B (znane także jako rLP2086). Preparat zawiera adiuwant (sole glinu), który wzmacnia odpowiedź immunologiczną.
Pozostałe składniki (substancje pomocnicze) pełnią funkcje technologiczne; w razie wątpliwości dotyczących uczuleń zapytaj lekarza lub farmaceutę o pełny skład.
3. Wskazania do stosowania
Trumenba jest wskazana do czynnego uodpornienia przeciw inwazyjnej chorobie meningokokowej wywołanej przez Neisseria meningitidis serogrupy B u osób w wieku 10 lat i starszych.
- Szczepionka nie chroni przed zakażeniami wywołanymi innymi serogrupami meningokoków (np. A, C, W, Y) ani innymi drobnoustrojami.
- Żadna szczepionka nie zapewnia 100% ochrony — zachowuj czujność wobec objawów ciężkiej infekcji (np. wysoka gorączka, sztywność karku, wysypka wybroczynowa, silny ból głowy, nagłe pogorszenie stanu ogólnego).
4. Dawkowanie i sposób podawania
Standardowe schematy szczepienia (≥10 lat)
- Schemat 2‑dawkowy: 0 i 6 miesięcy — dla większości osób.
- Schemat 3‑dawkowy: 0, 1–2 oraz 6 miesięcy — zalecany, gdy potrzebna jest szybsza ochrona lub u osób z podwyższonym ryzykiem ciężkiej choroby (np. niektóre niedobory odporności, asplenia, ekspozycja zawodowa, ogniska zachorowań).
Droga i miejsce podania
- Podanie domięśniowe (i.m.), zazwyczaj w mięsień naramienny (ramię).
- Nie podawać dożylnie, podskórnie ani śródskórnie. Przed użyciem zawiesinę należy wstrząsnąć.
Dawki pominięte i seria szczepień
- W przypadku pominięcia dawki umów się na wizytę jak najszybciej — nie trzeba zaczynać serii od nowa.
- Staraj się nie zmieniać preparatu w trakcie rozpoczętej serii szczepień MenB.
Dawka przypominająca (booster)
U osób z utrzymującym się wysokim ryzykiem narażenia lekarz może rozważyć dawkę przypominającą po zakończeniu podstawowej serii.
Szczepionka jest podawana przez personel medyczny, który oceni odpowiedni schemat i terminację dawek.
5. Działania niepożądane
Jak wszystkie szczepionki, Trumenba może powodować działania niepożądane, choć nie u każdego one wystąpią. Zwykle są łagodne i przemijają w ciągu 1–3 dni.
Bardzo częste i częste
- Ból, tkliwość, zaczerwienienie lub obrzęk w miejscu wstrzyknięcia; stwardnienie w miejscu wkłucia.
- Ból głowy, zmęczenie, dreszcze, złe samopoczucie.
- Bóle mięśni i stawów.
- Gorączka (częściej u młodszych nastolatków), nudności, biegunka.
Rzadkie/niezbyt częste
- Zawroty głowy, omdlenie bezpośrednio po szczepieniu (typowe dla iniekcji u młodzieży) — zaleca się kilkuminutową obserwację w gabinecie.
- Reakcje nadwrażliwości, wysypka, świąd.
Bardzo rzadkie, ale poważne
- Ciężka reakcja alergiczna (anafilaksja): trudności w oddychaniu, obrzęk twarzy/języka, pokrzywka, nagłe osłabienie, spadek ciśnienia. Wymaga natychmiastowej pomocy medycznej — zgłoś pilnie personelowi.
Jeśli objawy niepokoją lub utrzymują się dłużej niż kilka dni, skontaktuj się z lekarzem. Działania niepożądane można zgłaszać personelowi medycznemu lub odpowiednim instytucjom nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii.
6. Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość (alergia) na substancje czynne lub którykolwiek składnik szczepionki.
- Ostra, ciężka infekcja przebiegająca z gorączką — należy odroczyć szczepienie do czasu wyzdrowienia.
U osób z zaburzeniami krzepnięcia (np. hemofilia, leczenie przeciwzakrzepowe) decyzję o podaniu domięśniowym podejmuje lekarz, uwzględniając ryzyko krwawienia w miejscu iniekcji.
7. Interakcje z innymi lekami
- Inne szczepionki: Trumenba może być podawana w tym samym dniu z innymi szczepionkami, ale w innym miejscu i osobną strzykawką. Nie mieszać w jednej strzykawce.
- Leki immunosupresyjne (np. kortykosteroidy w dużych dawkach, leki biologiczne): mogą osłabić odpowiedź na szczepienie. Lekarz może dostosować termin.
- Leki przeciwzakrzepowe i przeciwpłytkowe (np. warfaryna, NOAC, klopidogrel): zwiększone ryzyko krwawienia miejscowego — poinformuj personel przed iniekcją.
- Leki przeciwbólowe/przeciwgorączkowe (np. paracetamol, ibuprofen): można rozważyć w celu łagodzenia objawów po szczepieniu; stosuj zgodnie z zaleceniem.
Zawsze poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, suplementach i niedawnych szczepieniach.
8. Uwagi dla pacjenta
- Po szczepieniu pozostań przez ok. 15 minut w poczekalni (ryzyko zasłabnięcia). Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego tego dnia.
- Ciąża i karmienie piersią: dane są ograniczone; o szczepieniu decyduje lekarz po ocenie korzyści i ryzyka.
- Prowadzenie pojazdów: bezpośrednio po szczepieniu mogą wystąpić zawroty głowy lub złe samopoczucie — jeśli tak, wstrzymaj się z prowadzeniem do ustąpienia objawów.
- Przechowywanie: szczepionkę przechowuje placówka medyczna w 2–8°C; nie zamrażać, chronić przed światłem. W domu nie ma potrzeby przechowywania — produkt jest podawany przez personel medyczny.
- Dokumentacja: poproś o wpis do karty szczepień. Dotrzymuj terminów dawek zgodnie ze schematem.
- Nie wymieniaj preparatu na inny MenB w trakcie serii, chyba że lekarz zaleci inaczej.
- Alergie/nietolerancje: jeśli masz uczulenia (w tym na lateks lub składniki szczepionek), poinformuj o tym personel przed podaniem. Informacja o ewentualnych materiałach w elementach opakowania bywa zawarta w oficjalnej ulotce — w razie wątpliwości zapytaj farmaceutę.
9. Ostrzeżenie edukacyjne
Niniejszy opis ma charakter edukacyjny, uproszczony i nie zastępuje konsultacji medycznej ani oficjalnej ulotki dołączonej do opakowania. O dawkowaniu, wskazaniach i potencjalnych działaniach niepożądanych decyduje lekarz. W przypadku nagłych lub ciężkich objawów po szczepieniu natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub wezwij pomoc.