Tysabri – edukacyjna ulotka dla pacjenta
Informacje poniżej mają charakter ogólny i edukacyjny. Nie zastępują one porady lekarza ani oficjalnej ulotki producenta.
1. Nazwa leku i postać
Tysabri – roztwór do wstrzykiwań w ampułko‑strzykawce (podawany podskórnie przez personel medyczny).
Warianty opakowań
- Tysabri, roztwór do wstrzykiwań w ampułko‑strzykawce (150 mg) – 2 ampułko‑strzykawki.
2. Substancja czynna
Natalizumab – przeciwciało monoklonalne działające na integryny (tzw. inhibitor adhezji). Ogranicza przenikanie komórek układu odpornościowego do ośrodkowego układu nerwowego, co pomaga zmniejszać stan zapalny związany z rzutowo‑remisyjną postacią stwardnienia rozsianego (SM).
3. Wskazania do stosowania
Leczenie dorosłych pacjentów z rzutowo‑remisyjną postacią stwardnienia rozsianego (SM) o dużej aktywności choroby, m.in. gdy:
- pomimo wcześniejszego leczenia innymi lekami modyfikującymi przebieg SM choroba pozostaje aktywna, lub
- choroba ma szybko postępujący i nasilony przebieg (częste rzuty, nasilające się zmiany w badaniu MRI).
O kwalifikacji do terapii decyduje lekarz prowadzący, biorąc pod uwagę korzyści i ryzyko, w tym indywidualne czynniki ryzyka powikłań.
4. Dawkowanie i sposób podawania
Zazwyczaj stosowana dawka u dorosłych: 300 mg co 4 tygodnie.
- W postaci podskórnej dawka 300 mg może być podana jako dwa wstrzyknięcia po 150 mg podczas jednej wizyty, w różne miejsca wstrzyknięcia.
- Lek jest podawany wyłącznie przez wykwalifikowany personel medyczny, w warunkach zapewniających obserwację pacjenta po podaniu.
- Miejsca wstrzyknięcia (np. brzuch, udo) należy rotować; nie wstrzykiwać w skórę podrażnioną lub zakażoną.
Jeśli pominiesz termin
Skontaktuj się jak najszybciej z ośrodkiem prowadzącym w celu ustalenia nowego terminu. Nie podawaj leku samodzielnie.
Przechowywanie
- Przechowuj w lodówce (2–8°C), nie zamrażać. Chronić przed światłem, trzymać w opakowaniu zewnętrznym.
- Nie wstrząsać. Przed podaniem strzykawka może zostać ogrzana do temperatury pokojowej zgodnie z zaleceniem personelu.
- Przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci.
5. Działania niepożądane
Nie u każdego wystąpią działania niepożądane. Jeśli wystąpią, często ustępują z czasem. Poinformuj lekarza o wszystkich niepokojących objawach.
Częstsze działania niepożądane
- Ból głowy, zmęczenie, zawroty głowy.
- Infekcje górnych dróg oddechowych, zapalenie zatok, zakażenia dróg moczowych.
- Nudności, bóle stawów lub mięśni.
- Wysypka, świąd, pokrzywka.
- Reakcje w miejscu wstrzyknięcia (zaczerwienienie, ból, obrzęk, swędzenie).
Poważne działania niepożądane – natychmiast skontaktuj się z lekarzem/wezwi pomoc
- Objawy PML (postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii): nowe lub nasilające się problemy z widzeniem, mową, pamięcią, stanem psychicznym, równowagą, osłabienie jednej strony ciała. Objawy mogą narastać tygodniami.
- Ciężkie reakcje alergiczne/anafilaksja: obrzęk twarzy, trudności w oddychaniu, świszczący oddech, nasilona pokrzywka, zawroty głowy/omdlenie po podaniu.
- Ciężkie zakażenia lub gorączka, dreszcze, uporczywy kaszel, ból klatki piersiowej.
- Objawy wątrobowe: zażółcenie skóry lub oczu, ciemny mocz, silne zmęczenie, ból w prawym podżebrzu.
Po zakończeniu lub przerwaniu leczenia mogą wystąpić objawy zespołu IRIS (nasilenie stanu zapalnego w OUN). Zgłoś lekarzowi wszelkie nowe objawy neurologiczne również po zakończeniu terapii.
6. Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość (uczulenie) na natalizumab lub którykolwiek składnik leku.
- Obecna lub przebyta PML.
- Ciężkie upośledzenie odporności (np. z powodu choroby lub intensywnej immunosupresji).
- Jednoczesne stosowanie silnie immunosupresyjnych leków (ryzyko ciężkich zakażeń) – o dopuszczalnych połączeniach decyduje lekarz.
Przed rozpoczęciem terapii omów z lekarzem wcześniejsze leczenie SM, wyniki badań obrazowych (MRI) i czynniki ryzyka PML.
7. Interakcje z innymi lekami
- Inne leki immunosupresyjne lub immunomodulujące (np. azatiopryna, cyklofosfamid, niektóre przeciwciała monoklonalne): zwiększone ryzyko zakażeń i działań niepożądanych – zwykle unika się łączenia.
- Kortykosteroidy: mogą dodatkowo zwiększać ryzyko zakażeń; decyzję o skojarzeniu podejmuje lekarz.
- Szczepionki: szczepionek żywych (np. MMR, ospa wietrzna) zwykle nie stosuje się w trakcie leczenia i przez pewien czas po nim. Szczepionki inaktywowane mogą być rozważane po ocenie korzyści i ryzyka.
- Plazmafereza i niektóre procedury mogą wpływać na stężenie leku – wymagają planowania przez zespół medyczny.
Zawsze poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, również dostępnych bez recepty i suplementach.
8. Uwagi dla pacjenta
- Monitorowanie bezpieczeństwa: przed i w trakcie leczenia zwykle wykonuje się badania MRI oraz ocenę przeciwciał przeciw wirusowi JC (czynnik ryzyka PML). Noś przy sobie Kartę Pacjenta (jeśli wydana) i pokazuj ją personelowi medycznemu.
- Objawy alarmowe: natychmiast zgłoś nowe objawy neurologiczne, ciężkie infekcje, reakcje alergiczne lub objawy uszkodzenia wątroby.
- Ciąża i karmienie piersią: jeśli jesteś w ciąży, planujesz ciążę lub karmisz piersią, skonsultuj się z lekarzem. Może być konieczne indywidualne zaplanowanie terapii i monitorowania.
- Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn: jeśli odczuwasz zawroty głowy lub zmęczenie, nie prowadź i nie obsługuj maszyn do ustąpienia objawów.
- Nie przerywaj leczenia samodzielnie. Decyzję o kontynuacji/przerwie podejmuje lekarz, uwzględniając ryzyko nawrotu choroby i IRIS.
- Higiena i profilaktyka zakażeń: myj ręce, unikaj kontaktu z osobami mającymi ostre infekcje; szybko zgłaszaj objawy zakażenia.
- Podróże i szczepienia: skonsultuj plan szczepień i podróży (zwłaszcza w rejony o wysokim ryzyku zakażeń) z lekarzem z wyprzedzeniem.
- Utylizacja: zużyte materiały medyczne utylizuje personel zgodnie z procedurami. Nie wyrzucaj igieł do zwykłego kosza.
9. Ostrzeżenie edukacyjne
Niniejszy opis ma charakter edukacyjny i nie zastępuje konsultacji z lekarzem ani oficjalnej ulotki dołączonej do opakowania. Tysabri może wiązać się z poważnymi działaniami niepożądanymi, w tym ryzykiem PML. W przypadku nagłych lub niepokojących objawów natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub wezwij pomoc (112/999). Zawsze stosuj się do zaleceń personelu medycznego dotyczących dawkowania, monitorowania i terminów wizyt.